Oorlogsmonument aan de Obbichterbrug

Hier sneuvelden op 10 mei 1940 Henk Nijland (Winterswijk GLD, 26 jaar) en Mindert Epema (Bozum FRI, 24 jaar) in de strijd voor recht en vrijheid

Op 10 mei 1940 vond er bij de momenteel vredige plek van het oorlogsmonument aan de Obbichterbrug een drama plaats. Twee jonge Nederlandse militairen uit het noorden van het land verloren hier hun leven in een kansloze strijd tegen het Duitse leger. De brug was voorbereid voor vernieling om de Duitse inval te vertragen. In de vroege morgen van die dag om omstreeks 05.00 uur verscheen aan de oostkant van de brug een zogenaamde overvalploeg verkleed als Nederlandse Politietroepen met zelfgemaakte uniformen en helmen van papier-maché. In werkelijkheid was dit een Duits commando. Op instigatie van de aankomst van deze ploeg ging luitenant Nijland samen met korporaal Epema over de brug de commando’s tegemoet. Bij de versperring vroeg hij de ‘Politietroepen’ om identiteitspapieren, waarop deze de wapens tevoorschijn haalden. De luitenant schreeuwde naar zijn mannen aan de westkant van de brug om het vuur te openen, waarop hij jammer genoeg zelf door zijn eigen ‘moedige’ commando’s werd neergeschoten. Korporaal Epema trachtte nog de lont van de bruglading te bereiken om de brug op te blazen, maar werd voordien gedood door Duitse kogels. De brug werd desondanks toch niet door de overvalploeg ingenomen. De later bij het zuidelijker gelegen Berg overgestoken Duitsers kwamen de verdedigers bij Obbicht in de rug en dwongen hen tot overgave.

Om dit drama te blijven herinneren is op 10 mei 1992 het oorlogsmonument geplaatst. Door de jaren heen is het monument echter onderhevig geweest aan slijtage door het weer waardoor de teksten op de steen niet meer goed te lezen waren.

Het Ecrevisse comité heeft het monument in november 2020 laten renoveren. Deze renovatie werd gesponsord door de gemeente Sittard-Geleen en de Rotary Club uit Elsloo-Maaskant.

Net als bij Born waren de soldaten die de sectie bij Obbicht bewaakten Limburgse Jagers, ingedeeld bij I-II-37 R.I.

Luitenant Henk Nijland (links) en sergeant Mindert Epema. Bron: www.4en5mei.nl

De graven van Nijland en Epema

Mindert Epema was bij zijn vroegtijdige dood pas 24. Hij werd pas geboren toen zijn ouders al 16 jaar getrouwd waren, als hun enige kind was hij alles waar ze voor leefden. Een tragisch detail in dit verhaal: Meneer en mevrouw Epema waren getrouwd op 10 mei 1900. Mindert zou met zijn verloofde Lien trouwen op 10 mei 1940, de 40ste huwelijksdag van zijn ouders. Omdat hij geen verlof kreeg was hij verplicht zijn huwelijk uit te stellen.

De Nederlanders ten westen van de brug vochten verbeten om de brug te heroveren en de Duitsers de doorgang naar de Maas te beletten. Hierbij sneuvelden verschillende Duitse soldaten, volgens ooggetuigen minstens 25. Uiteindelijk werd de overmacht te groot. De Nederlandse soldaten moesten zich overgeven toen ze omsingeld werden door Duitsers die al elders het kanaal waren overgestoken.

Een andere soldaat die op die bewuste 10de mei bij de brug aanwezig was, was Huub Baggen uit Geleen. Normaal werden dienstplichtigen in het Nederlandse leger, indien mogelijk, ver van huis gestationeerd, zodat ze geen ongeoorloofde bezoeken aan huis konden brengen. Baggen was echter een getalenteerd voetballer. Zijn coach, de Geleense huisarts dokter van Nieveen, had de staf van het leger weten te overtuigen dat Baggen in de buurt gestationeerd moest worden, zodat hij nu en dan kon voetballen voor zijn club.

Huub was op het moment van de Duitse aanval ongewapend. Hij bedacht zich geen moment en sprong van de brug. In plaats van in het water kwam hij met een smak op het jaagpad terecht, waarbij hij zijn rug bezeerde. Bovendien werd hij tot twee keer toe geraakt door een schampschot uit een machinegeweer.

De lichtgewonde Nederlander liep richting Berg, waar hij een Duitse patrouille tegenkwam. Hij werd in het zijspan van een Wehrmacht-motor meegenomen naar een Duits veldhospitaal. Onderweg moesten ze wachten voor een controlepost, waar Baggen werd herkend door zijn eigen huisarts, dokter van Nieveen. Deze wist de Duitse begeleider ervan te overtuigen dat Baggen ernstiger gewond was dan hij eruitzag en dringend behandeling nodig had in het ziekenhuis van Sittard. Van Nieveen nam Baggen echter niet mee naar het ziekenhuis, maar terug naar huis in Geleen en behoedde hem zo voor het krijgsgevangenschap.

Huub Baggen woonde nog ieder jaar op 4 mei de herdenking bij voor zijn kameraden. In januari 2011 overleed hij op 96-jarige leeftijd.